ಕನಕದಾಸರ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ Kanakadasa Essay Kanaka dasra Bagge Prabandha In Kannada
ಕನಕದಾಸರ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಬಂಧ
ಈ ಲೇಖನಿಯಲ್ಲಿ ಕನಕದಾಸರ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನಮ್ಮ Post ನಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.
ಪೀಠಿಕೆ
ಕನಕದಾಸರು ಒಬ್ಬ ಹರಿದಾಸ, ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಸಂಯೋಜಕ, ಕವಿ, ಸಂಯೋಜಕ ಮತ್ತು ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ. ಅವರು ತಮ್ಮ ಕೀರ್ತನೆ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತ ಸಂಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ತಮ್ಮ ರಚನೆಗಳಿಗೆ ಸರಳವಾದ ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬಳಸಿದರು. ಕನಕದಾಸರು ಮತ್ತು ಪುರಂದರದಾಸರನ್ನು ಕರ್ನಾಟಕ ಕೀರ್ತನ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಅಶ್ವಿನಿ ದೇವತೆಗಳಿದ್ದಂತೆ. ಕನಕದಾಸರು 5 ನೇ ಶತಮಾನಗಳ ಹಿಂದೆ ಕರ್ನಾಟಕದ ಪುಣ್ಯಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಬದುಕಿದ್ದ ಕವಿ. ಇವರು ನಮ್ಮ ಈ ನೆಲಕ್ಕೆ ಸೇರಿದವರು ಎಂದು ಹೆಮ್ಮೆಯಿಂದ ಹೇಳಬಹುದು. ಇವರು ತತ್ವಜ್ಞಾನಿ, ಸಂಗೀತಗಾರ, ಸಂಯೋಜಕ, ಸಮಾಜ ಸುಧಾರಕ ಮತ್ತು ಸಂತರಾಗಿದ್ದರು.
ವಿಷಯ ವಿವರಣೆ
ಕನಕದಾಸರ ಬಾಲ್ಯ ಜೀವನ
ಕನಕದಾಸರು ಕರ್ನಾಟಕದ ಹಾವೇರಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಶಿಗ್ಗಾಂವ ತಾಲೂಕಿನ ಬಾಡ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಸೇನಾ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಬೀರನಾಯಕ ಮತ್ತು ಅವರ ಪತ್ನಿ ಬಚ್ಚಮ್ಮ ದಂಪತಿಗೆ ಕುರುಬ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು. ಅವನು ವೆಂಕಟೇಶ್ವರನ ಕೃಪೆಯಿಂದ ಜನಿಸಿದವನಾದ್ದರಿಂದ ಅವನ ಮೂಲ ಹೆಸರಾದ ಅವನ ಹೆತ್ತವರು ತಿಮ್ಮಪ್ಪ ನಾಯಕ ಎಂದು ನಾಮಕರಣ ಮಾಡಿದರು.
ಕಾಗಿನೆಲೆಯ ಆದಿಕೇಶವನ ಭಕ್ತರಾದ ಕನಕದಾಸರು ಜಾತಿಪದ್ಧತಿಯ ತಾರತಮ್ಯಗಳನ್ನು ಅಲ್ಲಗಳೆದರು. ಕನಕದಾಸರು ಶ್ರೀ ವ್ಯಾಸರಾಯರ ಮೆಚ್ಚಿನ ಶಿಷ್ಯರು. ಇವರ ಅಂಕಿತ ನಾಮ “ಕಾಗಿನೆಲೆ ಆದಿಕೇಶವ”. ವ್ಯಾಸರಾಯದಿಂದ ಮಧ್ವ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಕಲಿತು, ಅದನ್ನು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡರು.
ಕನಕದಾಸರ ಜೀವನ
ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಭಕ್ತಿ ಮತ್ತು ಮುಕ್ತಿಗೆ (ಆರಾಧನೆ ಮತ್ತು ಮೋಕ್ಷ) ವಿರುದ್ಧವಾಗಿದ್ದರು. ಭಗವಾನ್ ಆದಿಕೇಶವ ಅವನ ಕನಸಿನಲ್ಲಿ ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಬಂದು ಅವನನ್ನು ತನ್ನ ಅನುಯಾಯಿಯಾಗಲು ಮನವೊಲಿಸುತ್ತಿದ್ದನು. ಆದರೆ ಈ ವಿಚಾರ ಅವರಿಗೆ ಒಪ್ಪಿಗೆಯಾಗಲಿಲ್ಲ. ಅವನು ತನ್ನ ತಂದೆಯಿಂದ ಸಮರ ಕಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಯುದ್ಧದಲ್ಲಿ ತರಬೇತಿ ಪಡೆದನು. ಒಮ್ಮೆ ಅವನು ಯುದ್ಧಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಸೋತು ಪವಾಡ ಸದೃಶವಾಗಿ ಸಾವಿನಿಂದ ಪಾರಾದಾಗ ಆತನಿಗೆ ಸರ್ವಶ್ರೇಷ್ಠತೆಯ ಮಹತ್ವ ಅರಿವಾಯಿತು. ನಂತರ ಅವರು ಜೀವನದ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಂಡರು. ಅವರು ಚಿನ್ನದ (ಕನಕ) ರೂಪದಲ್ಲಿ ಅಗಾಧವಾದ ನಿಧಿಯನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದರಿಂದ ಅವರನ್ನು ಕನಕ ನಾಯಕ ಎಂದೂ ಕರೆಯಲಾಯಿತು. ಚಿಕ್ಕ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲೇ ಅವರು ಪುರಂದರ ದಾಸರು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ ಕಾವ್ಯ ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತದ ಬಗ್ಗೆ ಉತ್ತಮ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪಡೆದರು. ಮೂಲತಃ ಶೈವ ಕನಕದಾಸರು ತಮ್ಮ ಜೀವಿತಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ವೈಷ್ಣವ ಧರ್ಮವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿದರು. ಕನಕ ಹರಿದಾಸ ಚಳುವಳಿಯನ್ನು ಸೇರಿಕೊಂಡರು ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ “ಕನಕದಾಸ” ಎಂಬ ಹೆಸರನ್ನು ನೀಡಿದ ವ್ಯಾಸರಾಜರ ಅನುಯಾಯಿಯಾದರು. ಕನಕದಾಸರು ೧೬೦೯ ರಂದು ನಿಧನರಾದರು.
ಉಡುಪಿ ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣನ ಭಕ್ತರಾದ ಕನಕದಾಸರು
ಕನಕದಾಸರು ಉಡುಪಿ ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣನ ಭಕ್ತರು. ಅನೇಕರ ನಂಬಿಕೆಯಂತೆ ಉಡುಪಿಯ ದೇವಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ಪ್ರವೇಶ ದೊರೆಯದೆ ಹೋದಾಗ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಹಿಂದೆ ನಿಂತು ಹಾಡ ತೊಡಗಿದರಂತೆ, ”ಬಾಗಿಲನು ತೆರೆದು ಸೇವೆಯನು ಕೊಡೊ ಹರಿಯೆ” ಎಂದಾಗ ಆಗ ಹಿಂಭಾಗದ ಗೋಡೆ ಒಡೆದು ಕೃಷ್ಣನ ವಿಗ್ರಹ ಹಿಮ್ಮುಖವಾಗಿ ತಿರುಗಿತಂತೆ. ಈಗಲೂ ಉಡುಪಿ ಕೃಷ್ಣನ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಹಿಂದುಗಡೆಯ ಗೋಡೆಯಲ್ಲಿರುವ ಬಿರುಕಿನಲ್ಲಿ ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನ ಕಾಣಬಹುದು. ಇಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕಿಟಕಿಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿ ಅದನ್ನು “ಕನಕನ ಕಿಂಡಿ” ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗಿದೆ. ಕನಕದಾಸರು ದಂಡನಾಯಕರಾಗಿದ್ದು ಯುದ್ದವೂಂದರಲ್ಲಿ ಸೋತ ಅವರಿಗೆ ಉಪರತಿ/ವೈರಾಗ್ಯ ಉಂಟಾಗಿ ಹರಿ ಭಕ್ತರಾದರಂತೆ. ಕನಕದಾಸರ ಕೀರ್ತನೆಗಳು ಕಾಗಿನೆಲೆಯ ಆದಿಕೇಶವನಿಗೆ ಅರ್ಪಿತವಾಗಿರುವುದನ್ನು ಗಮನಿಸಬಹುದು.
ಕನಕದಾಸರ ವಚನಗಳು
“ಜಪವ ಮಾಡಿದರೇನು,
ತಪವ ಮಾಡಿದರೇನು,
ವಿಪರೀತ ಕಪಟಗುಣವುಳ್ಳವರು”,,,,
“ಯಾವಾಗ ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿರುವ ʼನಾನುʼ
ಎಂಬ ಅಹಂ ನಿಮ್ಮನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಹೋಗುತ್ತದೆಯೋ
ಅವತ್ತು ನೀವು ಮೋಕ್ಷಕ್ಕೆ ಅರ್ಹರಾಗುತ್ತೀರಿ”,,,, ಇನ್ನು ಮುಂತಾದ ವಚನಗಳಿವೆ.
ಸಾಹಿತ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಕೊಡುಗೆಗಳು
ಕನಕದಾಸರು ಸಾಹಿತ್ಯದ ವಿವಿಧ ಪ್ರಕಾರಗಳಾದ ಕೀರ್ತನೆಗಳು, ಸುಳಾದಿಗಳು, ಉಗಾಭೋಗಗಳು ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಲೋಕಕ್ಕೆ ಅರ್ಪಿಸಿರುವುದಲ್ಲದೆ, ಸಂಗೀತ ಪ್ರಪಂಚಕ್ಕೆ ತನ್ನದೇ ಆದಂತಹ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಸುಮಾರು 316 ಕೀರ್ತನೆಗಳು ಹಾಗೂ ಇನ್ನಿತರ ಸಾಹಿತ್ಯ ಮಾತ್ರ ಲಭ್ಯವಾಗಿರುವುದನ್ನು ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ. ಇವರ ಮುಖ್ಯ ಕಾವ್ಯಕೃತಿಗಳು
- ಮೋಹನತರಂಗಿಣಿ
- ನಳಚರಿತ್ರೆ
- ರಾಮಧಾನ್ಯ ಚರಿತ
- ಹರಿಭಕ್ತಿಸಾರ ಇನ್ನು ಮುಂತಾದವುಗಳಿಗೆ ತಮ್ಮ ಕೊಡುಗೆಯನ್ನ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.
ಉಪಸಂಹಾರ
ಕನಕದಾಸರು 1509 ಮತ್ತು 1609 ನಡುವೆ 98 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಬದುಕಿದ್ದರು. ಅವರು ಉಪಭಾಷೆಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಅಂದರೆ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಮಾತಿನ ಮಾದರಿ ಅಥವಾ ವಿವಿಧ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಕೀರ್ತನೆಗಳು ಮತ್ತು ವ್ಯಾಭೋಗ ಸಂಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ತಂಬೂರಿ ಮತ್ತು ತಾಳ ಹಿಡಿದು ಬೀದಿಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಮತ್ತು ತಮ್ಮ ಸುಮಧುರ ಸಂಗೀತದ ಮೂಲಕ ಕಣ್ಣು ತೆರೆಯುವ ತಾತ್ವಿಕ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳನ್ನು ತಿಳಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. “ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರವು 2008 ರಿಂದ ಕನಕದಾಸ ಜಯಂತಿ”ಯನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಿದೆ.
FAQ
ಕನಕದಾಸರು ಎಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು ?
ಹಾವೇರಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಶಿಗ್ಗಾಂವ ತಾಲೂಕಿನ ಬಾಡ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು.
ಕನಕದಾಸರ ತಂದೆ – ತಾಯಿಯ ಹೆಸರೇನು ?
ತಂದೆ ಬೀರನಾಯಕ ಮತ್ತು ತಾಯಿ ಬಚ್ಚಮ್ಮ
ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರವು ಯಾವ ವರ್ಷದಿಂದ ಕನಕದಾಸ ಜಯಂತಿ”ಯನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಿದೆ ?
ಕರ್ನಾಟಕ ಸರ್ಕಾರವು 2008 ರಿಂದ ಕನಕದಾಸ ಜಯಂತಿ”ಯನ್ನು ಆಚರಿಸುತ್ತಿದೆ.
ಕನಕದಾಸರ ಅಂಕಿತನಾಮವೇನು ?
ಕಾಗಿನೆಲೆ ಆದಿಕೇಶವ
ಇತರೆ ವಿಷಯಗಳು :